در نظام آموزش عالی بریتانیا، گروه‌های مأموریت نقش تعیین‌کننده‌ای در شکل‌دهی هویت و عملکرد دانشگاه‌ها دارند. این گروه‌ها مجموعه‌ای از مؤسسات آموزشی با رویکردها و اهداف متفاوت‌اند؛ از دانشگاه‌های پژوهش‌محور و معتبر جهانی گرفته تا مراکز تخصصی کوچک در هنر، کشاورزی و موسیقی. شناخت جایگاه هر گروه به متقاضیان تحصیل در انگلیس کمک می‌کند تا تصویر روشن‌تری از تنوع دانشگاهی و نوع آموزش در آن کشور به دست آورند و انتخابی آگاهانه‌تر انجام دهند.

دانستن اینکه هر دانشگاه عضو کدام گروه است، صرفاً معیار برتری نیست، بلکه نشان می‌دهد آن مؤسسه بر چه حوزه‌ای تمرکز دارد، چه سبکی از آموزش ارائه می‌کند و چگونه در جامعه علمی و صنعتی بریتانیا ایفای نقش می‌کند. در ادامه، چهار گروه اصلی مأموریت دانشگاهی بریتانیا معرفی شده‌اند تا مسیر انتخاب دانشگاه مناسب برای شما ساده‌تر شود. برای بررسی گزینه‌های تحصیل و پذیرش در دانشگاه‌های بریتانیا، رزرو وقت مشاوره پذیرش تحصیلی از مؤسسه علمی نو توصیه می‌شود؛ تیم کارشناسی علمی نو با آشنایی کامل با ساختار گروه‌های مأموریت، می‌تواند شما را در انتخاب رشته و دانشگاهی متناسب با هدف‌های تحصیلی و شغلی‌تان یاری کند.

گروه‌های مأموریت

در نظام آموزش عالی بریتانیا، دانشگاه‌ها بر اساس اهداف، ماموریت و نوع فعالیت خود در قالب «گروه‌های مأموریت» دسته‌بندی می‌شوند. این گروه‌ها چارچوبی برای درک بهتر تفاوت بین دانشگاه‌های پژوهش‌محور، کاربردی، آموزشی و تخصصی ایجاد می‌کنند و به دانشجویان، پژوهشگران و سیاست‌گذاران کمک می‌کنند تا مسیر انتخاب یا ارزیابی موسسات را بر پایه‌ی مأموریت واقعی آن‌ها تعریف کنند، نه صرفاً رتبه جهانی.

رتبه‌های مورد اشاره در این مقاله مبتنی بر داده‌های تازه‌ی QS ۲۰۲۶ هستند. این نظام رتبه‌بندی تمرکز زیادی بر شهرت آکادمیک، میزان استنادهای پژوهشی و بین‌المللی بودن دانشگاه‌ها دارد؛ معیارهایی که معمولاً به سود دانشگاه‌های بزرگ و پژوهش‌محور عمل می‌کنند. در مقابل، بسیاری از دانشگاه‌هایی که بر آموزش باکیفیت، اشتغال‌پذیری، یا تخصص‌های خاص تمرکز دارند، ممکن است رتبه‌ی جهانی پایین‌تری داشته باشند یا در رده‌بندی حضور نداشته باشند و این تفاوت نه نشانه‌ی ضعف، بلکه بازتابی از تنوع مأموریت‌ها و اهداف آموزشی در بریتانیا است.

گروه راسل (The Russell Group)

گروه راسل شامل ۲۴ دانشگاه برجسته بریتانیاست که نماد آموزش و پژوهش در سطح جهانی محسوب می‌شوند. این مجموعه، قلب تپنده تحقیقات بنیادین کشور است و اغلب با آیوی لیگ آمریکا مقایسه می‌شود. دانشگاه‌های عضو راسل، با تمرکز بر پژوهش‌های تئوری و نوآورانه، بخش عمده بودجه تحقیقاتی ملی را جذب می‌کنند و مرزهای دانش را گسترش می‌دهند.

آموزش در این دانشگاه‌ها زیر نظر استادان و پژوهشگران طراز اول جهان انجام می‌شود و معیار پذیرش دانشجو بسیار رقابتی است. فارغ‌التحصیلان این گروه به‌دلیل سطح بالای مهارت و اعتبار علمی، از بالاترین میزان اشتغال‌پذیری بین‌المللی برخوردارند و معمولاً در حوزه‌های مدیریتی، تحقیقاتی و تخصصی سطح بالا جذب می‌شوند.

دانشگاه های انگلستان

اعضا و رتبه جهانی QS 2026:

دانشگاه

QS 2026

Imperial College London

2

University of Oxford

4

University of Cambridge

6

University College London

9

King’s College London

31

University of Edinburgh

34

University of Manchester

35

University of Bristol

51

London School of Economics 

56

University of Warwick

74

University of Birmingham

76

University of Glasgow

79

University of Leeds

86

University of Southampton

87

University of Sheffield

92

Durham University

94

University of Nottingham

97

Queen Mary University of London 

110

Newcastle University

137

University of Liverpool

147

University of Exeter

155

University of York

169

Cardiff University

181

Queen’s University Belfast

199

ائتلاف دانشگاهی (University Alliance – UA)

ائتلاف دانشگاهی شامل حدود پانزده دانشگاه فعال در حوزه‌های فنی و حرفه‌ای است و بخش مهمی از منظومه تحصیل در انگلیس را تشکیل می‌دهد. این گروه با تمرکز بر پیوند مؤثر میان دانشگاه و صنعت، آموزش‌هایی ارائه می‌دهد که به‌طور مستقیم نیازهای بازار کار را پاسخ می‌دهد. عضویت در این ائتلاف‌ها ممکن است در طول زمان تغییر پیدا کند.

ساختار برنامه‌های درسی در دانشگاه‌های عضو UA بر پایه تجربه عملی و اشتغال‌پذیری طراحی شده و اغلب شامل دوره‌های کارآموزی طولانی‌مدت است. پژوهش‌های این مؤسسات جنبه کاربردی دارند و با هدف حل چالش‌های واقعی صنایع و خلق فناوری‌های جدید انجام می‌شوند. برای دانشجویان بین‌المللی، انتخاب دانشگاهی از این گروه به‌معنای ورود به مسیر شغلی سریع‌تر و پایدارتر در جریان تحصیل در انگلیس است.

اعضا و رتبه جهانی QS 2026:

دانشگاه

QS 2026

Oxford Brookes University

401–450

Coventry University

551–600

Anglia Ruskin University

601–650

Kingston University

651–700

University of the West of England

701–750

University of Greenwich

751–800

University of Brighton

801–850

Middlesex University

801–850

University of Hertfordshire

901–950

Robert Gordon University

950-1000

Birmingham City University

1001–1200

Teesside University

1001–1200

University of Derby

1001–1200

University of South Wales

University of West London

میلیون پلاس (MillionPlus)

میلیون پلاس مجموعه‌ای از حدود بیست دانشگاه بریتانیاست که به عنوان انجمن دانشگاه‌های مدرن شناخته می‌شود. این مؤسسات، عمدتاً از دانشگاه‌های پسا-۱۹۹۲ هستند و بخش مهمی از بدنه آموزش عالی کشور را در زمینه تحصیل در انگلیس تشکیل می‌دهند. مأموریت اصلی آن‌ها تمرکز بر کیفیت تدریس، گسترش دسترسی به آموزش عالی و ارتقای تحرک اجتماعی است.

دانشگاه‌های میلیون پلاس نقش کلیدی در تربیت نیروی انسانی بخش عمومی، از جمله پرستاران، معلمان و متخصصان خدمات اجتماعی دارند و فرصت تحصیل را برای دانشجویان کم‌درآمد، بزرگسال یا دارای مسئولیت خانوادگی فراهم می‌کنند. در این گروه، اولویت نخست تجربه یادگیری دانشجو و پشتیبانی همه‌جانبه از مسیر تحصیلی اوست.

برنامه‌های آموزشی با هدف تقویت ظرفیت فردی و حرفه‌ای طراحی می‌شوند تا دانش‌آموختگان بتوانند مستقیماً وارد بازار کار شوند. همچنین، یکی از ویژگی‌های برجسته میلیون پلاس تأثیر اجتماعی و منطقه‌ای قوی آن است؛ تحقیقات در این دانشگاه‌ها اغلب بر رفع نیازهای محلی متمرکز بوده و سهم قابل توجهی در پیشرفت جوامع شهری و خدمات عمومی دارند. بسیاری از این دانشگاه‌ها به دلیل ماهیت آموزشی‌محور و محلی، در رتبه‌بندی جهانی QS حضور ندارند؛ امّا جایگاه آن‌ها در تقویت عدالت آموزشی و توسعه اجتماعی بریتانیا انکارناپذیر است.

اعضا و رتبه جهانی QS 2026:

دانشگاه

QS 2026

London South Bank University

801–850

Edinburgh Napier University

851–900

University of East London

851–900

University of Central Lancashire

901–950

London Metropolitan University

951-1000

University of Wolverhampton

1001–1200

Staffordshire University

1201–1400

Bath Spa University

University of Bedfordshire

Canterbury Christ Church University

University of Cumbria

University of Sunderland

University of the West of Scotland

گیلد اچ‌ای (GuildHE)

گیلد اچ‌ای نماینده‌ی مجموعه‌ای از مؤسسات آموزش عالی کوچک و تخصصی در بریتانیاست. تمرکز اصلی این گروه بر تخصص‌گرایی در رشته‌های خاص مانند هنر، کشاورزی، موسیقی و تربیت معلم است. اعضای این گروه در مقایسه با دانشگاه‌های بزرگ‌تر، در مقیاس محدودتری فعالیت می‌کنند اما در حوزه‌ی تخصصی خود اغلب پیشرو و اثرگذار هستند.

به دلیل اندازه‌ی کوچک‌تر این مؤسسات، آموزش در آن‌ها شخصی‌سازی‌شده است؛ ارتباط میان استاد و دانشجو نزدیک‌تر بوده و فرایند یادگیری در فضای حمایتگر و کاربردی صورت می‌گیرد. بسیاری از اعضای گیلد اچ‌ای با صنایع خلاق، کشاورزی و بخش‌های فرهنگی همکاری نزدیک دارند و پژوهش‌های آنان معمولاً با هدف تقویت جامعه‌ی محلی و حرفه‌ای انجام می‌شود. اگرچه بیشتر دانشگاه‌های این گروه در رتبه‌بندی‌های جهانی حضور ندارند، در رتبه‌بندی‌های موضوعی مانند هنر، طراحی، موسیقی و کشاورزی عملکرد برجسته‌ای دارند و نقش مهمی در تنوع و تخصص آموزش عالی بریتانیا ایفا می‌کنند.

گروه راسل

اعضای برجسته (نمونه‌هایی از تخصص‌ها):

دانشگاه / مؤسسه

حوزه تخصصی برجسته

Harper Adams University 

کشاورزی، علوم دامی و مدیریت زمین (پیشرو جهانی)

Arts University Bournemouth 

هنر، طراحی، رسانه و اجرا

Falmouth University 

صنایع خلاق (هنر، طراحی، رسانه، نویسندگی)

Norwich University of the Arts

هنر، طراحی و معماری

Royal Central School of Speech & Drama

تئاتر و هنرهای نمایشی (پیشرو جهانی)

University for the Creative Arts

هنر و صنایع خلاق

Bishop Grosseteste University

تربیت معلم و علوم انسانی

York St John University

آموزش، بهداشت و علوم انسانی


مقایسه گروه‌ها

چهار گروه مأموریت در آموزش عالی بریتانیا، هرکدام جهت‌گیری خاصی نسبت به آموزش، پژوهش و ارتباط با جامعه دارند و همین تفاوت رویکردها باعث تنوع و پویایی نظام تحصیلی این کشور شده است. 

گروه راسل نماد پژوهش بنیادین و اعتبار جهانی است. تمرکز اصلی این دانشگاه‌ها بر تحقیقات عمیق و نظری است و ارتباط آن‌ها با صنعت بیشتر در سطح استراتژیک و پروژه‌های تحقیقاتی بزرگ شکل می‌گیرد. اشتغال‌پذیری فارغ‌التحصیلان این گروه بسیار بالاست و معمولاً در مشاغل سطح بالا و آکادمیک جذب می‌شوند. شرایط ورود به این دانشگاه‌ها بسیار رقابتی است و قبولی در آن‌ها نیازمند رزومه و پیشینه تحصیلی ممتاز است. 

ائتلاف دانشگاهی (University Alliance) رویکردی کاربردی دارد و آموزش را به‌طور مستقیم با نیازهای بازار کار پیوند می‌دهد. تحقیقات در این دانشگاه‌ها بیشتر صنعتی و حل‌مسئله‌ای است، به همین دلیل ارتباطشان با شرکت‌ها و بخش‌های اقتصادی بسیار نزدیک و عملیاتی است. اشتغال‌پذیری در این گروه در سطح بسیار بالا قرار دارد؛ دانشجویان غالباً در طول تحصیل مشغول کارآموزی هستند و بلافاصله پس از فارغ‌التحصیلی وارد بازار کار می‌شوند. شرایط پذیرش در این دانشگاه‌ها متفاوت است و امکان پذیرش وجود دارد. 

میلیون پلاس (MillionPlus) بر کیفیت تدریس، دسترسی آسان به آموزش عالی و ارتقای عدالت آموزشی تمرکز دارد. آموزش در این دانشگاه‌ها به‌صورت کاربردی و اجتماعی دنبال می‌شود و تحقیقات بیشتر بر تأثیرات آموزشی و اجتماعی متمرکزند. ارتباط این گروه با صنعت عمدتاً در قالب خدمات عمومی و منطقه‌ای است. اشتغال‌پذیری فارغ‌التحصیلان در سطح بالا قرار دارد، مخصوصاً در رشته‌هایی مانند آموزش، خدمات سلامت و مدیریت عمومی. شرایط ورود در این گروه منعطف‌تر از بقیه گروه‌هاست و معمولاً پذیرش براساس توانایی‌های فردی انجام می‌شود. 

گیلد اچ‌ای (GuildHE) مجموعه‌ای از مؤسسات تخصصی کوچک است که بر رشته‌های خاص مانند هنر، موسیقی، کشاورزی و تربیت معلم تمرکز دارند. این دانشگاه‌ها با صنایع خلاق و بخش‌های فرهنگی همکاری نزدیک دارند و پژوهش‌هایشان به‌شدت تخصصی و نوآورانه است. آموزش در این گروه کاملاً شخصی‌سازی‌شده و ارتباط استاد و دانشجو بسیار نزدیک است. فارغ‌التحصیلان این دانشگاه‌ها در حوزه‌های تخصصی خود از بالاترین میزان اشتغال‌پذیری برخوردارند. شرایط ورود در این گروه اغلب نیازمند پورتفولیو یا مصاحبه تخصصی است.

سخن پایانی

گروه‌های مأموریت در آموزش عالی بریتانیا تصویری جامع از تنوع دانشگاهی این کشور ارائه می‌دهند؛ از مؤسسات پژوهش‌محور و بین‌المللی گرفته تا دانشگاه‌های کاربردی و تخصصی. آشنایی با ساختار این گروه‌ها به متقاضیان تحصیل در انگلیس کمک می‌کند تا مسیر آموزشی خود را با هدف‌های حرفه‌ای و شخصی‌شان هماهنگ‌تر انتخاب کنند.

به صورت کلی، موسسه اعزام دانشجوی علمی نو با مجوز رسمی فعالیت برای کشور انگلستان و همکاری مستقیم با بسیاری از دانشگاه‌ها و موسسات عضو این گروه‌ها، فرآیند پذیرش، اپلای و مشاوره تحصیلی را برای دانشجویان ایرانی ساده‌تر و سریع‌تر کرده است. تیم تخصصی علمی نو با تجربه گسترده در پرونده‌های تحصیل در انگلیس، خدماتی ممتاز و شخصی‌سازی‌شده ارائه می‌دهد تا شما بتوانید با اطمینان در یکی از معتبرترین نظام‌های آموزشی جهان مسیر تحصیلی خود را آغاز کنید.